Στις 9 Οκτωβρίου 2020 οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών μελών στην ΕΕ ενέκριναν τη θέση του Συμβουλίου σχετικά με το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ένα νέο εργαλείο που παρέχει στα κράτη μέλη χρηματοδοτική στήριξη για την επιτάχυνση των δημοσίων επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων στον απόηχο της κρίσης COVID-19.

Ο μηχανισμός των 672,5 δισ. ευρώ αποτελεί τον πυρήνα της προσπάθειας ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλαδή του σχεδίου των 750 δισ. ευρώ με την ονομασία «Next Generation EU» που συμφωνήθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ τον Ιούλιο του 2020.

Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποσκοπεί στην ενίσχυση των κρατών μελών για να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, εξασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι οικονομίες τους θα προβούν στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, με αποτέλεσμα να γίνουν πιο βιώσιμες και ανθεκτικές.

Προκειμένου να λάβουν στήριξη από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, στα οποία θα καθορίζονται τα μεταρρυθμιστικά και επενδυτικά τους προγράμματα έως το 2026.

Την πορεία προετοιμασίας και βασικών παραμέτρων του ελληνικού σχεδίου για το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης παρουσίασε το υπουργείο Οικονομικών. Ο σχεδιασμός του Ταμείου αλλά και της κυβέρνησης προβλέπει δύο βασικούς άξονες δράσεων: τον πράσινο και τον ψηφιακό πυλώνα και οι παρεμβάσεις σ’ αυτά τα δύο μέτωπα θα γίνουν τόσο με επενδύσεις όσο και με μεταρρυθμίσεις. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην αξιοποίηση των κονδυλίων αναμένεται να έχουν το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το Υπουργείο  Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Στην Ελλάδα αναλογούν κονδύλια 32 δισ. ευρώ τα οποία θα διατεθούν μέσω επιδοτήσεων και δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ. Η προκαταβολή από τα 32 δισ. αγγίζει το 10% του συνολικού ποσού και θα εκταμιευθεί εντός του 2021, ενώ οι επόμενες εκταμιεύσεις θα γίνονται κάθε έξι μήνες και με βάση την πρόοδο των σχετικών συμβάσεων. 

Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις τα βασικά στοιχεία του σχεδίου για την Ελλάδα θα αφορούν στους εξής τομείς:

α. Τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία.

Ενδεικτικά έργα & προγράμματα:

• Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων.
• Διασύνδεση δικτύων μεταφοράς και διανομής.
• Φράγματα και αντιπλημμυρικά έργα.
• Ηλεκτροκίνηση (E-mobility).
• Διαχείριση και επεξεργασία στερεών αποβλήτων και λυμάτων.
• Χωροταξική μεταρρύθμιση.
• στρατηγικές αστικές αναπλάσεις.
• Κρίσιμες περιβαλλοντικές παρεμβάσεις.
• Προστασία από καταστροφές.

β. Τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Ενδεικτικά έργα & προγράμματα:

• Γρήγορα δίκτυα /Διάδρομοι 5G.
• Έξυπνες Πόλεις.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός των δημόσιων υπηρεσιών.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων.
• Υπερ-αποσβέσεις επενδύσεων για ψηφιοποίηση.

γ. Την απασχόληση, δεξιότητες, κοινωνική συνοχή.

Ενδεικτικά έργα & προγράμματα:

• Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης.
• Αναβάθμιση δεξιοτήτων και ψηφιακών ικανοτήτων.
• Εκσυγχρονισμός και ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού συστήματος.
• Αναβάθμιση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
• Εκσυγχρονισμός και ψηφιοποίηση του συστήματος υγείας.
• Εξορθολογισμός και ενίσχυση κοινωνικών επιδομάτων.

δ. Τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας.

Ενδεικτικά έργα & προγράμματα:

• Ψηφιοποίηση διαδικασιών απονομής δικαιοσύνης,
• Ενίσχυση επιχειρηματικού περιβάλλοντος και ανταγωνιστικότητας επιχειρήσεων. Απλοποίηση φορολογίας και ψηφιακή καταπολέμηση φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής.
• Ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας.
• Ενίσχυση της εξωστρέφειας/εξαγωγών.
• Κρίσιμες αναπτυξιακές υποδομές.
• Κλαδικές παρεμβάσεις (αγροδιατροφή, τουρισμός, πολιτισμός).

Τα στελέχη της «Delta Engineering – Σύμβουλοι Μηχανικοί», μέλους του Ομίλου «ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ», με σημαντική δραστηριότητα ως σύμβουλοι και μελετητές ποικίλων project, παρακολουθούν επισταμένως τις αναπτυξιακές εξελίξεις και είναι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία και διευκρίνιση για τα ανωτέρω θέματα και την άρτια τεχνική υποστήριξη των έργων σας.

Σύνταξη: Διαμαντία Ρέγκα | Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, MSc UCL | Τομέας Μελετών & Αδειοδοτήσεων Δημοσίων Έργων